Análise de Ciclo de Vida (ACV) na Empresa

A competencia entre as empresas de calquera sector na economía é cada vez máis forte. A minimización de custos é na actualidade unha necesidade, non unha opción, e dentro deles, os custos medioambientales (uso de enerxía, materiais e auga) adquiren un papel relevante desde o punto de vista contable e de estratexia de empresa.

Neste curso preténdense poñer de manifesto devanditos custos medioambientales suscitando alternativas de solución, presentando unha ferramenta versátil e útil para detectar os puntos ineficientes nas empresas: a Análise de Ciclo de Vida (ACV), que permite ademais valorar si mellóraa dun proceso non causa detrimento doutro, é dicir, detecta si ao mellorar algo estamos empeorando outra cousa.

O ACV é unha ferramenta de xestión que axuda a propoñer unha estratexia medioambiental acorde con cada liña de negocio coa finalidade de xerar valor para a empresa diminuíndo os custos asociados aos consumos energéticos e de materiais. Trátase xa que logo dunha ferramenta de xestión empresarial.

O obxectivo deste curso é dar a coñecer ás empresas esta ferramenta e animar á súa utilización presentando as súas vantaxes a través de exemplos prácticos de aplicación.

A profundidade que pode alcanzar un estudo de ACV é distinta si trátase dunha análise científica ou da procura de ineficiencia nunha empresa para a posible implantación de melloras. Neste último caso, unha análise somero basta para detectar problemas e suscitar solucións. Non é necesario xa que logo ser un gran experto na materia para sacar provecho da mesma.

O curso se estrutura nunha introdución onde se pon de manifesto a problemática energética actual en España, así como os efectos medioambientales asociados. Seguidamente, na Unidade Didáctica 2 suscítanse solucións desde o punto de vista do produto, desde o deseño ata a función que desempeña para o consumidor, e explícanse as técnicas que pode implementar unha empresa para aforrar enerxía e materiais, diminuíndo os custos económicos asociados.

O ecoetiquetado, a economía dos servizos, os sistemas de xestión medioambiental, lonxe de ser un custo para as empresas son oportunidades de negocio que non hai que deixar pasar.

Na Unidade Didáctica 3 descríbese con detalle a metodoloxía da Análise de Ciclo de Vida para expoñer posteriormente na Unidade Didáctica 4 exemplos de como facelo e que resultados podemos obter.

Ademais, explicarase como interpretar os resultados en función dos obxectivos do estudo, de tal xeito que saibamos extraer a información que nos interese en cada momento.

Evitáronse, no posible, os tecnicismos e profundar en temas específicos para non desvirtuar o obxectivo final do curso, que non é outro que animar ás pequenas e medianas empresas a utilizar esta ferramenta en beneficio propio e do medio ambiente en xeral.

Non hai requisitos específicos
Este curso vai dirixido a profesionais e directivos interesados no Área de Medio Ambiente, Desenvolvemento Ruarl e Cooperación

1. INTRODUCIÓN. CONTEXTO ENERGÉTICO ACTUAL
2. O MEDIO AMBIENTE E A ECOEFICIENCIA NA EMPRESA
2.1. Introdución: definición de ecoefiencia
2.2. Técnicas para alcanzar a ecoeficiencia
2.2.1. Os sistemas de xestión medioambiental
2.2.2. A análise de ciclo de vida (ACV)
2.2.3. O ecodiseño
2.2.4. A economía dos servizos
2.2.5. A logística inversa
2.2.6. A ecología industrial
2.3. Indicadores de ecoeficiencia
2.3.1. Ecoindicadores
2.3.2. A pegada ecolóxica
2.3.3. A mochila ecolóxica
2.3.4. A eco-compás
3. A ANÁLISE DE CICLO DE VIDA. METODOLOXÍA
3.1. Introdución
3.2. Definición e fases dunha análise de ciclo de vida
3.3. Metodoloxía da análise de ciclo de vida
3.3.1. Definición de obxectivos e alcance
3.3.2. Análise de inventario de ciclo de vida (ICV)
3.3.3. Avaliación de impacto do ciclo de vida (EICV)
3.3.4. Interpretación de resultados
3.3.5. Elaboración do informe final
3.3.6. Revisión crítica
3.4. Limitacións da análise de ciclo de vida
3.5. Ferramentas informáticas para a análise de ciclo de vida
3.6. Bases de datos para a análise de ciclo de vida
3.6.1. BUWAL 250
3.6.2. DATA ARQUIVE
3.6.3. ETH-ESU
3.6.4. IDEMAT
3.6.5. ECOINVENT
3.6.6. INDUSTRY DATA
3.6.7. FRANKLIN
3.6.8. IVAM
3.7. Métodos de avaliación de impactos para a análise de ciclo de vida
3.7.1. Ecoindicador 95
3.7.2. Ecoindicador 99
3.7.3. CML 1992
3.7.4. CML 2 baseline 2000
3.7.5. Ecopuntos 97
3.7.6. EDIP/UMIP 96
3.7.7. EPS 2000
4. UN EXEMPLO DE COMO REALIZAR UNHA ANÁLISE DE CICLO DE VIDA
4.1. Definición de obxectivos e alcance
4.1.1. Definición de obxectivos
4.1.2. Alcance
4.1.3. Requisitos de calidade dos datos
4.1.4. Hipóteses suscitadas e limitacións
4.2. Análise de inventario
4.2.1. Fase 1: cultivo e recolección da vida
4.2.2. Fase 2: proceso de elaboración do viño en bodega
4.2.3. Fase 3: transporte
4.2.4. Fase 4: disposición final da botella
4.3. Avaliación de impactos do ciclo de vida
4.3.1. Clasificación
4.3.2. Caracterización
4.3.3. Normalización e ponderación
4.4. Interpretación de resultados
4.4.1. Escenarios alternativos
4.4.2. Resultado final
4.4.3. Conclusións finais
4.5. Outros exemplos de análises de ciclo de vida
5. REFLEXIÓN FINAL
6. ANEXOS
ANEXO 1. Diagramas de proceso para a produción do viño
ANEXO 2. Datos xerais